Β΄ Εθνοσυνέλευση και Β΄ Βουλευτικό

Επαρχία Σπετσών

Ανάδειξη αντιπροσώπων

Με βάση τον εκλογικό νόμο της 9ης Νοεμβρίου 1822 και τη διακήρυξη του Εκτελεστικού Σώματος της ίδιας ημέρας, προκηρύχθηκαν εκλογές για το Β΄ Βουλευτικό. Με έγγραφά του στις 12 και τις 18 Ιανουαρίου 1823 το Μινιστέριο Εσωτερικών κάλεσε τους προκρίτους των Σπετσών να επισπεύσουν την εκλογή των παραστατών τους, διότι η κατά το νόμο λήξη της θητείας των διοικητικών οργάνων της Α΄ Περιόδου, σε συνδυασμό με την καθυστέρηση στη συμπλήρωση του αναγκαίου αριθμού παραστατών για την έναρξη των εργασιών του Β΄ Βουλευτικού, δημιουργούσε τον κίνδυνο της αναρχίας.

Ωστόσο, στις 29 Μαρτίου 1823 συγκλήθηκε η Β΄ Εθνοσυνέλευση στο Άστρος. Για την εκλογική διαδικασία από την οποία αναδείχθηκαν στις Σπέτσες οι πληρεξούσιοι δεν εντοπίστηκαν πληροφορίες. Από τα πρακτικά πάντως της εθνοσυνέλευσης επιβεβαιώνεται η συμμετοχή των Γκίκα Καρακατσάνη, Γεωργίου Κούτση, Βασίλη Λαζάρου, Νικολάου Λαζάρου, Χατζή-Γιάννη Μέξη, Παναγιώτη Μπόταση, Γιώργη Πάνου, Αναγνώστη Χατζηαναργύρου και Ανδρέα Χατζηαναργύρου στις συνεδριάσεις.

Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της, συγκροτήθηκε σε σώμα το Β΄ Βουλευτικό. Για την ανάδειξη των παραστατών των Σπετσών στο σώμα αυτό διενεργήθηκε νέα εκλογική διαδικασία. Στις 26 Μαΐου 1823 οι πρόκριτοι των Σπετσών ενημέρωσαν την κεντρική επαναστατική διοίκηση ότι αδυνατούσαν να προβούν στην εκλογή παραστατών σε εκείνη τη χρονική συγκυρία, εξαιτίας της ανάγκης να εκπλεύσουν άμεσα τα πολεμικά πλοία του νησιού λόγω της απροσδόκητης εμφάνισης του οθωμανικού στόλου στην Κάρυστο, και ότι ανέθεταν προσωρινά τα βουλευτικά καθήκοντα στον πρώην πληρεξούσιό τους στη Β΄ Εθνοσυνέλευση Γκίκα Καρακατσάνη. Λίγες ημέρες αργότερα, στις 30 Μαΐου, το Βουλευτικό αποδέχθηκε τη διευθέτηση και έκανε δεκτό τον Καρακατσάνη ως προσωρινό μέλος του.

Η εκλογή πραγματοποιήθηκε στις 4 Ιουνίου 1823 στις Σπέτσες και είχε ως αποτέλεσμα την ανάδειξη των Γκίκα Καρακατσάνη, Παναγιώτη Μπόταση, Ιωάννη Ν. Λαζάρου και Ανδρέα Χατζηαναργύρου, προκειμένου να καλύψουν δύο θέσεις παραστατών στο Βουλευτικό Σώμα, μία θέση στο Εκτελεστικό Σώμα, καθώς και τη θέση που αναλογούσε στις Σπέτσες στην επιτροπή που διηύθυνε το Υπουργείο Ναυτικών. Το έγγραφο της εκλογής τους που παρουσιάστηκε στο Βουλευτικό έφερε συνολικά 31 επικυρωμένες υπογραφές κατοίκων των Σπετσών και κατέγραφε την επιλογή τους ως ομόφωνη και αντιπροσωπευτική της κοινής θέλησης του πληθυσμού του νησιού.

Το έγγραφο της εκλογής δεν προσδιόριζε σαφώς για ποιο αξίωμα προοριζόταν το κάθε πρόσωπο. Ωστόσο, σε επιστολή των προκρίτων των Σπετσών προς τον Γκ. Καρακατσάνη (9 Ιουνίου) σημειωνόταν ότι ο ίδιος είχε εκλεγεί παραστάτης, ενώ κατά την ανάγνωση του εγγράφου εκλογής ενώπιον της ολομέλειας του Βουλευτικού, στη συνεδρίαση της 21ης Ιουνίου 1823, προσδιορίστηκε σαφώς ότι για τις δύο θέσεις παραστατών είχαν προκριθεί οι Γκίκας Καρακατσάνης και Ανδρέας Χατζηαναργύρου. Ο δεύτερος είχε άλλωστε παρουσιαστεί στο σώμα ήδη από τις 11 Ιουνίου 1823 και είχε γίνει αμέσως δεκτός ως δεύτερος παραστάτης των Σπετσών, μαζί με τον ήδη κατέχοντα προσωρινά τη θέση Γκ. Καρακατσάνη.

Πηγές

Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας, τ. 2, Αθήνα 1972, σ. 51, 70, 84.

Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας, τ. 9, Αθήνα 1976, σ. 136.

Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας, τ. 12, Αθήνα 1979, σ. 82.

Ανάργυρος Ανδρέου Χατζή-Αναργύρου, Τα Σπετσιώτικα, ήτοι Συλλογή ιστορικών εγγράφων και υπομνημάτων αφορώντων τα κατά την Ελληνικήν Επανάστασιν του 1821, τ. Α΄, Αθήνα, Τυπογραφείον Δ. Α. Μαυρομμάτη, 1861, σ. 608-609, 630, 637.

Ανάργυρος Ανδρέου Χατζή-Αναργύρου, Τα Σπετσιώτικα. Συλλογή ιστορικών εγγράφων αφορώντων τα κατά την Ελληνικήν Επανάστασιν του 1821, τ. Γ΄, Πειραιάς, Εκ των τυπογραφείων της εφημ. «Σφαίρας», 1926, σ. 351-352, 354.

Πληρεξούσιοι

Λαζάρου Βασίλης
Μπότασης Παναγιώτης
Πάνου Γιώργης
Χατζηαναργύρου Αναγνώστης

Παραστάτες

Παραπομπή

Σάκης Δημητριάδης, «Β΄ Εθνοσυνέλευση και Β΄ Βουλευτικό – Σπετσών», Α΄ Ελληνική Δημοκρατία. Άτλαντας δημοκρατικών θεσμών και διαδικασιών, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων – Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών/ΕΙΕ – Βιβλιοθήκη της Βουλής, Αθήνα 2022 (ημερομηνία πρόσβασης xx/x/xxxx)