Β΄ Εθνοσυνέλευση και Β΄ Βουλευτικό

Επαρχία Ευβοίας

Ανάδειξη αντιπροσώπων

Με βάση τον εκλογικό νόμο της 9ης Νοεμβρίου 1822 και τη διακήρυξη του Εκτελεστικού Σώματος της ίδιας ημέρας, προκηρύχθηκαν εκλογές για το Β΄ Βουλευτικό, ωστόσο η Διοίκηση τελικά προχώρησε στη σύγκληση της Β΄ Εθνοσυνέλευσης στις 29 Μαρτίου 1823.

Για την εκλογική διαδικασία στην επαρχία Ευβοίας δεν εντοπίστηκαν πληροφορίες. Από μια μεταγενέστερη αναφορά (8 Απριλίου 1826) των πληρεξουσίων που εκπροσώπησαν την Εύβοια στην Γ΄ Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου, γνωρίζουμε ότι το νησί είχε αντιπροσωπευθεί στη Β΄ Εθνοσυνέλευση από τέσσερις πληρεξουσίους και ότι είχε εκλέξει δύο παραστάτες για το Β΄ Βουλευτικό. Εντούτοις, από τα πρακτικά της Β΄ Εθνοσυνέλευσης επιβεβαιώνεται η συμμετοχή στις εργασίες του σώματος τριών μόνο πληρεξουσίων που αναμφίβολα εκπροσωπούσαν την επαρχία Ευβοίας, του ιερέα Αγγελή Κριεζώτη, του Αργύρη Πανταζή και του Γεωργίου Χρυσοφού (ή Κονιστριώτη).

Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της εθνοσυνέλευσης, συγκροτήθηκε σε σώμα το Β΄ Βουλευτικό. Επειδή η επαρχία Ευβοίας ήταν χωρισμένη σε δύο αντεπαρχίες, ο ένας από τους δύο παραστάτες που εξέλεξε, ο Γεώργιος Χρυσοφός (ή Κονιστριώτης), αντιπροσώπευε το νότιο τμήμα του νησιού, ενώ ο άλλος, του οποίου η ταυτότητα είναι αβέβαιη, αντιπροσώπευε το βόρειο τμήμα. Είναι πιθανό ότι ο δεύτερος παραστάτης, για τον οποίο γνωρίζουμε ότι προερχόταν από την ευρύτερη περιοχή του Ξηροχωρίου (σημ. Ιστιαία), θα πρέπει να ταυτιστεί με τον Αργύρη Πανταζή, ο οποίος σε επιστολή των προκρίτων του Ξηροχωρίου με ημερομηνία 13 Απριλίου 1823, διαρκούσης της εθνοσυνέλευσης, αναφέρεται ως συντοπίτης τους. Σε κάθε περίπτωση, το γεγονός ότι η επαρχία δεν συγκαταλέγεται ανάμεσα στις διαφιλονικούμενες εκλογές, των οποίων η εξέταση παραπέμφθηκε κατά την πρώτη συνεδρίαση του Βουλευτικού, στις 26 Απριλίου 1823, σε ειδική επιτροπή ελέγχου των παραστατικών εγγράφων, δείχνει ότι δεν υπήρχε αμφισβήτηση ως προς το αποτέλεσμα.

Είναι βέβαιο ότι ο παραστάτης που αντιπροσώπευε το βόρειο τμήμα της Εύβοιας, είτε επρόκειτο για τον Α. Πανταζή είτε όχι, απεβίωσε στις 9 Μαΐου 1823, λίγες ημέρες μετά την έναρξη της θητείας του. Ο Γ. Χρυσοφός (ή Κονιστριώτης), αντιπρόσωπος του νότιου τμήματος, ενημέρωσε για το γεγονός το σώμα με αναφορά του, η οποία αναγνώστηκε ενώπιον της ολομέλειας στις 11 Μαΐου. Έτσι, στις 9 Ιουνίου 1823 το Υπουργείο Εσωτερικών, κατόπιν σχετικής παραγγελίας του Βουλευτικού, διέταξε τους κατοίκους της επαρχίας Ευβοίας να εκλέξουν το συντομότερο δυνατό τον δεύτερο παραστάτη του νησιού σύμφωνα με τον περί εκλογής νόμο. Ωστόσο η εκλογή ουδέποτε πραγματοποιήθηκε, εξαιτίας της προέλασης των οθωμανικών στρατευμάτων στο εσωτερικό της Εύβοιας.

Επιπλέον, στις 20 Ιουνίου 1823 υπέβαλε την παραίτησή του από το Βουλευτικό και ο Γ. Χρυσοφός (ή Κονιστριώτης), επικαλούμενος την προχωρημένη ηλικία του, λόγους υγείας, την κακή οικονομική του κατάσταση αλλά και την ψυχολογική επίπτωση των νέων για την ήττα των επαναστατών στην ιδιαίτερη πατρίδα του. Μετά την ανάγνωση της αναφοράς του ενώπιον της ολομέλειας, το σώμα επιφυλάχθηκε να απαντήσει αργότερα. Μολονότι ο Κονιστριώτης συμμετείχε έκτοτε ελάχιστα στις εργασίες του Βουλευτικού, φαίνεται ότι επισήμως η παραίτησή του ουδέποτε έγινε δεκτή από το σώμα. Ως εκ τούτου, η Εύβοια έμεινε για το μεγαλύτερο μέρος της Β΄ Περιόδου δίχως βουλευτική εκπροσώπηση.

Πηγές

Γενικά Αρχεία του Κράτους, Αρχείο Υπουργείου Εσωτερικών (περιόδου Αγώνος), φάκ. 12, αρ. 131.

Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας, τ. 2, Αθήνα 1972, σ. 1-2, 28, 64, 83, 471.

Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας, τ. 3, Αθήνα 1971, σ. 253-254.

Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας, τ. 11, Αθήνα 1978, σ. 29-30.

Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας, τ. 12, Αθήνα 1979, σ. 110.

Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας, τ. 18, Αθήνα 2000, σ. 152-153.

Πληρεξούσιοι

Παραστάτες

Παραπομπή

Σάκης Δημητριάδης, «Β΄ Εθνοσυνέλευση και Β΄ Βουλευτικό – Ευβοίας», Α΄ Ελληνική Δημοκρατία. Άτλαντας δημοκρατικών θεσμών και διαδικασιών, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων – Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών/ΕΙΕ – Βιβλιοθήκη της Βουλής, Αθήνα 2022 (ημερομηνία πρόσβασης xx/x/xxxx)