Β΄ Εθνοσυνέλευση και Β΄ Βουλευτικό

Επαρχία Αιγίνης, Σαλαμίνος και Αγκιστρίου

Ανάδειξη αντιπροσώπων

Με βάση τον εκλογικό νόμο της 9ης Νοεμβρίου 1822 και τη διακήρυξη του Εκτελεστικού Σώματος της ίδιας ημέρας, προκηρύχθηκαν εκλογές για το Β΄ Βουλευτικό, ωστόσο η Διοίκηση τελικά προχώρησε στη σύγκληση της Β΄ Εθνοσυνέλευσης στις 29 Μαρτίου 1823.

Για τη διαδικασία ανάδειξης αντιπροσώπων στα επιμέρους νησιά που στη συνέχεια αποτέλεσαν την ενιαία επαρχία Αιγίνης, Σαλαμίνος και Αγκιστρίου δεν εντοπίστηκαν πληροφορίες. Ωστόσο, από τα πρακτικά της Εθνοσυνέλευσης επιβεβαιώνεται η συμμετοχή στις συνεδριάσεις των Γιάννη Βγένα και Αντώνη Μπιρμπίλη από τη Σαλαμίνα και των Γεωργίου Λογιωτατίδη και Σπύρου Μαρκέλλου από την Αίγινα.

Μετά τη συγκρότηση του Β΄ Βουλευτικού αποφασίστηκε, στο πλαίσιο της αναδιάταξης του επαρχιακού χάρτη της επικράτειας, η σύσταση επαρχίας αποτελούμενης από τα νησιά Αίγινα, Σαλαμίνα, Αγκίστρι και Πόρο με την έγκριση του Εκτελεστικού (2 και 5 Μαΐου 1823) και του Βουλευτικού (5 Μαΐου 1823). Η νέα επαρχία ταλανίστηκε από πολύμηνη διένεξη ανάμεσα στα δύο κυριότερα νησιά, τον Πόρο και την Αίγινα, για τον ορισμό τους ως πρωτεύουσας, με αποτέλεσμα να μην αναδειχθεί παραστάτης

Παρότι στη συνεδρίαση του Βουλευτικού της 1ης Μαΐου 1824 αναγνώστηκε παραστατικό έγγραφο εκλογής από μόνο το νησί του Πόρου, στο όνομα του Νικόλαου Γκίκα, το σώμα αρνήθηκε να τον κάνει δεκτό, εξαιτίας της έριδας ανάμεσα στα δύο νησιά. Στις 7 Μαΐου 1824 το Βουλευτικό αποφάσισε να μεταφερθεί η πρωτεύουσα της επαρχίας από την Αίγινα στον Πόρο και να διεξαχθεί νέα εκλογή εκεί, με τη συμμετοχή εκλεκτόρων από όλα τα νησιά, σύμφωνα με τις διατάξεις του εκλογικού νόμου. Ωστόσο ούτε αυτή η απόφαση υλοποιήθηκε και στις 23 Μαΐου το σώμα ανέθεσε στην επιτροπή ελέγχου των παραστατικών εγγράφων να αποφανθεί σχετικά με την πρωτεύουσα της επαρχίας. Στις 4 Ιουνίου 1824 η επιτροπή εισηγήθηκε τη διάσπαση της επαρχίας σε δύο περιφέρειες, λύση η οποία αρχικά απορρίφθηκε από την ολομέλεια. Μολονότι το ζήτημα του ορισμού της πρωτεύουσας της επαρχίας επανήλθε σε αρκετές συνεδριάσεις του Βουλευτικού, το σώμα στάθηκε αδύνατο να λάβει οποιαδήποτε απόφαση. Τελικά, μόλις στις 29 Ιουλίου 1824 το Βουλευτικό αποφάσισε ότι, εφόσον για όλη τη Β΄ Περίοδο οι τοπικιστικές έριδες ανάμεσα στην Αίγινα και τον Πόρο δεν είχαν επιτρέψει την εκλογή παραστάτη, η μόνη δυνατή λύση ήταν να αποσχιστεί ο Πόρος και να αποτελέσει ιδιαίτερη επαρχία, με το δικαίωμα να εκλέγει δικό του παραστάτη. Η απόφαση περί κατάτμησης της ενιαίας επαρχίας σε δύο εγκρίθηκε και από το Εκτελεστικό την 1η Αυγούστου 1824.

Η εκλογή του παραστάτη της επαρχίας Αιγίνης, Σαλαμίνος και Αγκιστρίου για το Β΄ Βουλευτικό τελικά πραγματοποιήθηκε στην πρωτεύουσά της, την Αίγινα, στις 14 Αυγούστου 1824, από επαρχιακή συνέλευση 23 εκλεκτόρων (έντεκα από την Αίγινα, έντεκα από τη Σαλαμίνα, και ενός από το Αγκίστρι), σύμφωνα με το τυπικό του εκλογικού νόμου, και είχε ως αποτέλεσμα την εκλογή του Κωνσταντίνου Λογοθέτη, ο οποίος είχε προηγουμένως εκλεγεί από άλλη συνέλευση ως παραστάτης της περιοχής για το Γ΄ Βουλευτικό. Στις 21 Αυγούστου 1824 το παραστατικό έγγραφο της εκλογής του αναγνώστηκε ενώπιον της ολομέλειας του Βουλευτικού, το οποίο επικύρωσε το αποτέλεσμα και έκανε δεκτό τον Κωνσταντίνο Λογοθέτη ως νόμιμο παραστάτη της επαρχίας μέχρι τη λήξη της Β΄ Περιόδου.

Πηγές

Γενικά Αρχεία του Κράτους, Αρχείο Υπουργείου Εσωτερικών (περιόδου Αγώνος), φάκ. 7, έγγρ. 57.

Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας, τ. 2, Αθήνα 1972, σ. 15, 284, 291, 301, 313, 336, 367, 373, 374, 376, 394.

Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας, τ. 6, Αθήνα 1972, σ. 220.

Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας, τ. 9, Αθήνα 1976, σ. 154.

Αρχεία Ελληνικής Παλιγγενεσίας, τ. 10, Αθήνα 1977, σ. 57, 445.

Πληρεξούσιοι

Λογιωτατίδης Γεώργιος
Μαρκέλλος Σπύρος

Παραστάτης

Παραπομπή

Σάκης Δημητριάδης, «Β΄ Εθνοσυνέλευση και Β΄ Βουλευτικό – Αιγίνης, Σαλαμίνος και Αγκιστρίου», Α΄ Ελληνική Δημοκρατία. Άτλαντας δημοκρατικών θεσμών και διαδικασιών, Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων – Ινστιτούτο Ιστορικών Ερευνών/ΕΙΕ – Βιβλιοθήκη της Βουλής, Αθήνα 2022 (ημερομηνία πρόσβασης xx/x/xxxx)