Ο πρώτος εκλογικός νόμος (9 Νοεμβρίου 1822)

Ο εκλογικός νόμος ψηφίστηκε από τα μέλη της Βουλευτικής Επιτροπής στις 9 Νοεμβρίου 1822. Δημοσιεύτηκε στο Αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας, τ. 1, Αθήνα, Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων, 1857, σ. 170-171. Εδώ αναδημοσιεύεται από το Γεώργιος Δ. Δημακόπουλος, «Ο Κώδιξ των Νόμων της Ελληνικής Επαναστάσεως, 1822-1828», Επετηρίς Κέντρου Ερεύνης της Ιστορίας του Ελληνικού Δικαίου της Ακαδημίας Αθηνών, 10-11 (1964), σ. 94-96.

Αριθ. 17 του Κώδικος των Νόμων

Προσωρινή Διοίκησις της Ελλάδος

Το Βουλευτικόν Σώμα εθεσπίσατο

 

Επειδή ο Οργανικός της Επιδαύρου Νόμος, κατά τον § ιθ΄ <αυ>τού, αποφασίζει ετήσιον την διάρκειαν του Βουλευτικού Σώματος καθώς και του Εκτελεστικού·

Επειδή κατά τους § ιγ΄ και κ΄ ιδιαίτεροι νόμοι πρέπει να εκδοθώσι περί εκλογής των δύο τούτων την Διοίκησιν συγκροτούντων σωμάτων· και

Επειδή οι πολεμικοί περισπασμοί και η αποπηγάζουσα εσωτερική ανωμαλία δεν επέτρεψαν εις την Διοίκησιν να προσπορισθή όσα φώτα απαιτεί των νόμων τούτων η κατασκευή·

α΄. Οι ειρημένοι δύο νόμοι περί εκλογής παραστατών και συνθέσεως του Εκτελεστικού Σώματος αναβάλλονται αναγκαίως.

β΄. Αι απαιτούμεναι εκλογαί των παραστατών να γίνωσιν ούτως. Εις έκαστον χωρίον ο λαός να εκλέξη ευυπολήπτους γέροντας αναλόγως με τον αριθμόν των οικογενειών· τα μεν δηλονότι συνιστάμενα χωρία από δέκα μέχρι των πεντήκοντα οικογενειών, ένα· τα δε από περισσότερα αυτών άχρις εκατόν, δύο· τα δε από εκατόν μέχρι διακοσίων, τρεις·και τα από διακοσίων άχρι τριακοσίων, τέσσαρας· εις δε τα χωρία έχοντα περισσοτέρας των τριακοσίων, πέντε.

Όλοι δ’ αυτοί οι εκλεχθέντες, φέροντες έγγραφα αποδεικτικά των χωρίων των με τας υπογραφάς των πλειοτέρων κατοίκων, να συνέλθωσιν εις την πρωτεύουσαν της επαρχίας, η οποία να εκλέξη εννέα ευυπολήπτους γέροντας εφοδιάζουσα <αυτούς> με ενδεικτικά έγγραφα επίσης, και τότε όλοι ομού αυτοί οι εκλεκταί να εκλέξωσιν ένα ενιαύσιον βουλευτήν μεταξύ των εμφρονεστέρων και ηθικωτέρων επαρχιωτών με των πλειοτέρων τας ψήφους.

γ΄. Καθ’ όλην την Στερεάν Ελλάδα (την Πελοπόννησον, την Ανατολικήν και την Δυτικήν) εκάστη των επαρχιών να εκλέξη ένα ενιαύσιον παραστάτην. Όλη δ’ η Σπάρτη (Μάνη) δύο παραστάτας έχει να εκλέξη.

δ΄. Αι νήσοι Ύδρα, Σπέτσαι και Ψαρρά να εκλέξωσι παραστάτας όσους και πέρσι.

ε΄. Από την νήσον Κρήτην τέσσαροι παραστάται να εκλεχθώσιν· από την νήσον Εύβοιαν δύο, και από τας λοιπάς όλας νήσους της Ελλάδος αφ’ εκάστης επαρχίας, συμφώνως με τας αντεπαρχίας των, ανά είς παραστάτης να εκλεχθώσιν.

στ΄. Εις την εκλογήν των παραστατών οι εξής τρεις όροι να φυλαχθώσιν

α΄. Οι παραστάται να είναι Έλληνες.

β΄. Να έχωσιν ηλικίας τριάκοντα πλήρη έτη.

γ΄. Να είναι αυτόχθονες ή να έχωσι σταθεράν κατοικίαν εις τας επαρχίας παρά των οποίων εκλέγονται παραστάται· αν δε και από τους εφετεινούς παραστάτας και τους Αρεοπαγίτας και Γερουσιαστάς εκλέξωσι με τους ειρημένους όρους αι επαρχίαι τον ερχόμενον ενιαυτόν παραστάτας των, είναι πάντη αδιάφορον.

ζ΄. Όλοι οι παραστάται να συνέλθωσι περί τα τέλη Δεκεμβρίου όπου διατρίβει η Διοίκησις και κατά την α΄ Ιανουαρίου να εκλέξωσι πέντε μέλη, και μεταξύ των πέντε ένα Πρόεδρον, διά να συγκροτηθή το Εκτελεστικόν Σώμα· να εκλέξωσι δε προσέτι και Πρόεδρον του Βουλευτικού Σώματος. Είναι δ’ επί του παρόντος αδιάφορον να εκλέξωσιν εις ταύτα τόσον εκ των παλαιών όσον εκ των νέων παραστατών και ακόμη εκ των άλλων Ελλήνων, άνδρας όμως επί αρετή και συνέσει διαστελλομένους.

η΄. Αν δεν συμπέση όλων των παραστατών η σύγχρονος έλευσις, των δύο τρίτων η παρουσία είναι αρκετή εις τας εκλογάς.

θ΄. Αι εκλογαί να γίνωσι διά της ψήφου των πλειόνων· μόνοι δ’ οι νέοι παραστάται να ψηφηφορήσωσιν εις αυτάς.

ι΄. Από της α΄ άχρι της ιε΄ Ιανουαρίου το νέον Εκτελεστικόν να ζητήση από το εφετεινόν τους λογαριασμούς κατά την τάξιν· η δε εφετεινή Διοίκησις να ενεργή εις τόδε κατά πάντα τούτων των ημερών το διάστημα, άχρις ότου συμπληρωθή η ενιαύσιος Α΄ περίοδος της Προσωρινής Διοικήσεως της Ελλάδος.

ια΄. Ο παρών νόμος ισχύει άχρις ότου οι ειρημένοι δύο νόμοι εκδοθώσιν.

ιβ΄. Ο Μινίστρος των Εσωτερικών να επιστατήση εφ’ όσον αυτώ ανήκει εις την ενέργειαν του παρόντος νόμου, όστις καταχωρισθήσεται εις τον Κώδικα των Νόμων.

Εν Ερμιόνη τη θ΄ Νοεμβρίου αωκβ΄ και β΄ της Ανεξαρτησίας

 

Εν απουσία του Προέδρου

Ο Αντιπρόεδρος <της Βουλ. Επιτροπής>

Βασίλειος Μπουδούρης

Επικυρούται

Εν απουσία του Προέδρου

Ο Αντιπρόεδρος <του Εκτελεστικού>

Αθανάσιος Κανακάρης

Ο Πρώτος Γραμματεύς

της Βουλευτικής Επιτροπής

Ο Αρχιγραμματεύς της Επικρατείας,

Μινίστρος των Εξωτερικών Υποθέσεων,

Θ. Νέγρης.