Αναθεώρηση του πρώτου εκλογικού νόμου (16 Απριλίου 1823)

Ο εκλογικός νόμος της 9ης Νοεμβρίου 1822 αναθεωρήθηκε από τη Β΄ Εθνοσυνέλευση στις 16 Απριλίου 1823. Κυκλοφόρησε σε μονόφυλλο τον ίδιο μήνα (βλ. Μονόφυλλα του Αγώνος 1821-1827, τ. 1: Προκηρύξεις, θεσπίσματα, διατάγματα, Αθήνα, ΙΕΕΕ, 1973, μφ. Δ-11). Έχει, επίσης, δημοσιευτεί στο Ανδρέας Μάμουκας, Τα κατά την αναγέννησιν της Ελλάδος, τ. 3, Πειραιάς, 1839, σ. 68-72, καθώς και στο Αρχεία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας, τ. 3, Αθήνα, Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων, 1971, σ. 132-134. Αναδημοσιεύεται εδώ από το Γεώργιος Δ. Δημακόπουλος, «Ο Κώδιξ των Νόμων της Ελληνικής Επαναστάσεως, 1822-1828», Επετηρίς Κέντρου Ερεύνης της Ιστορίας του Ελληνικού Δικαίου της Ακαδημίας Αθηνών, 10-11 (1964), σ. 110-112.

Αρ. ΛΘ΄ των πρακτικών της Συνελεύσεως

Η Εθνική Συνέλευσις

Αναθεωρήσασα και επιδιορθώσασα τον παρόντα νόμον·

Εψηφίσατο τάδε

α΄. Κατ’ αυτόν τον τρόπον να δημοσιευθή εις την επικράτειαν.

β΄. Απαραλλάκτως να αντικατασταθή εις τον Κώδικα των Νόμον, υπ’ αρ. ΙΖ΄.

Εξεδόθη εν Άστρει τη ιστ΄ Απριλίου αωκγ΄ και γ΄ της Ανεξαρτησίας

Ο Πρόεδρος

της Εθνικής Συνελεύσεως

Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης

Ο Αρχιγραμματεύς

της Εθνικής Συνελεύσεως

Θ. Νέγρης

Έπονται και αι λοιπαί υπογραφαί ως και εις τον Οργανικόν Νόμον

 

Αρ. ΙΖ΄ του Κώδικος των Νόμων

Προσωρινή Διοίκησις της Ελλάδος

Ο Πρόεδρος του Εκτελεστικού

Διακηρύττει ότι

Επειδή ο Νόμος της Επιδαύρου αποφασίζει ετήσιον την διάρκειαν του Βουλευτικού Σώματος, καθώς και του Εκτελεστικού·

Επειδή ιδιαίτεροι νόμοι πρέπει να εκδοθώσι περί εκλογής των δύο τούτων την Διοίκησιν συγκροτούντων σωμάτων· και

Επειδή επί του παρόντος είναι αδύνατον να κατορθωθή ο πορισμός των όσα φώτα απαιτεί των νόμων τούτων η κατασκευή·

Το Βουλευτικόν εθεσπίσατο και

το Εκτελεστικόν επεκύρωσε τάδε

α΄. Οι σταθεροί νόμοι περί εκλογής παραστατών και Εκτελεστικού Σώματος αναβάλλονται αναγκαίως.

β΄. Αι απαιτούμεναι εκλογαί των παραστατών να γίνωσιν ούτως. Εις έκαστον χωρίον ο λαός να εκλέξη κοινώς ευυπολήπτους άνδρας. Όλοι δ’ αυτοί οι εκλεχθέντες, φέροντες έγγραφα αποδεικτικά των χωρίων των με τας υπογραφάς των πλειοτέρων κατοίκων να συνέλθωσιν εις την πρωτεύουσαν της επαρχίας, η οποία να εκλέξη κοινώς ευυπολήπτους άνδρας, εφοδιάζουσα με ενδεικτικά έγγραφα επίσης. Και τότε όλοι ομού αυτοί οι εκλεκταί να εκλέξωσιν ένα ενιαύσιον παραστάτην μεταξύ των εμφρονεστέρων και ηθικωτέρων επαρχιωτώνμε των πλειοτέρων τας ψήφους· η δε ψήφος εκάστου των εκλεκτών μετρείται με την ποσότητα των οικογενειών από τας οποίας είναι εκλελεγμένος.

γ΄. Εκάστη επαρχία έχουσα αριθμόν κατοίκων ήττονα των εικοσιπέντε χιλιάδων, ανά ένα παραστάτην, και μείζονα των εικοσιπέντε, ανά δύο να εκλέγωσιν.

δ΄. Η νήσος Ύδρα τρεις παραστάτας να εκλέγη, δύο η νήσος Σπετζών και δύο η νήσος Ψαρρών.

ε΄. Εις την εκλογήν των παραστατών οι εξής όροι να φυλάττωνται:

α΄. Οι παραστάται να είναι Έλλληνες.

β΄. Να έχωσιν ηλικίαν εικοσιπέντε έτη πλήρη.

γ΄. Να είναι αυτόχθονες.

δ΄. Αν δεν είναι αυτόχθονες, να είναι κάτοικοι προ πέντε ετών εις την επαρχίαν, έχοντες εν αυτή ακίνητα κτήματα. Οι δε πολιτογραφούμενοι απολαμβάνουσι το δικαίωμα του παραστάτου κατά τον § ια΄ του Νόμου της Επιδαύρου.

στ΄. Όλοι οι παραστάται να συνέρχωνται περί τα τέλη του Μαρτίου όπου διατρίβει η Διοίκησις και να εκλέγωσι πέντε μέλη, και μεταξύ των ένα Πρόεδρον και έναν Αντιπρόεδρον, διά να συγκροτήται το Εκτελεστικόν Σώμα· να εκλέγωσι δε προσέτι Πρόεδρον και Αντιπρόεδρον και δύο Γραμματείς του Βουλευτικού Σώματος· είναι δ’ αδιάφορον να εκλέγωσιν εις ταύτα τόσον εκ των παλαιών όσον εκ των νέων παραστατών και ακόμη εκ των άλλων Ελλήνων, άνδρας όμως επ’ αρετή και συνέσει διαστελλομένους.

ζ΄. Εάν δεν συμπέση όλων των παραστατών η σύγχρονος έλευσις, των δύο τρίτων η παρουσία είναι αρκετή εις τας εκλογάς.

η΄. Αι εκλογαί να γίνωνται διά της ψήφου των πλειόνων.

θ΄. Από της εκλογής άχρι της κε’Απριλίου το νέον Βουλευτικόν να λαμβάνη τους λογαριασμούς της διατρεχούσης περιόδου και να ενασχολήται εις τον προσδιορισμόν του υποθετικού λογαριασμού της ερχομένης περιόδου, των κατά γην και θάλασσα δυνάμεων. Εν τούτοις η Διοίκησις να ενεργή και κατά την κε΄ να αρχίζη η νέα περίοδος.

ι΄. Ο παρών νόμος ισχύει, άχρις ότου οι ειρημένοι δύο νόμοι εκδοθώσιν.

ια΄. Ο Μινίστρος των Εσωτερικών να επιστατήση εφ’ όσον αυτώ ανήκει εις την ενέργειαν του παρόντος νόμου, όστις δημοσιευθείς καταχωρισθήσεται εις τον Κώδικα των Νόμων.

Εν Ερμιόνη τη θ΄ Νοεμβρίου αωκβ΄ και β΄ της Ανεξαρτησίας

 

<Εν απουσία του Προέδρου

ο Αντιπρόεδρος

της Βουλευτικής Επιτροπής

Βασίλειος Μπουδούρης>

<Επικυρούται>

Εν απουσία του Προέδρου

Ο Αντιπρόεδρος

<του Εκτελεστικού>

Αθανάσιος Κανακάρης

<Ο Πρώτος Γραμματεύς

της Βουλευτικής Επιτροπής>

Ο Αρχιγραμματεύς της Επικρατείας,

Μινίστρος των Εξωτερικών Υποθέσεων,

Θ. Νέγρης